Kjell Askildsen tildelt Svenska Akademiens nordiske pris 2009

I dag ble det offentliggjort at Kjell Askildsen er tildelt Svenska Akademiens nordiske pris for 2009. Prisen er på 350.000 svenske kroner og deles ut i Stockholm 1. april.

Prisen ble innstiftet i forbindelse med Svenska Akademiens 200-årsjubileum i 1986 og utgår av Karin og Karl Ragnar Gierows donasjonsfond. Den utdeles till mottagere i et av de nordiske landene, som har gjort betydningsfulle innsatser innom et av Akademiens virksomhets- eller interesseområder.

De seneste årenes mottagere av prisen har vært 2004 Guðbergur Bergsson, 2005 Göran Sonnevi, 2006 Pia Tafdrup, 2007 Jon Fosse og 2007 Sven-Eric Liedman.

For mer informasjon om prisen se her:

http://www.svenskaakademien.se/web/Hem.aspx

Kjell Askildsen (f. 1929 i Mandal) debuterte med novellesamlingen Heretter følger jeg deg helt hjem i 1953. Askildsen har fått Kritikerprisen to ganger, for novellesamlingene Thomas F's siste nedtegnelse til almenheten (1983) og Et stort øde landskap (1991). Han har også blitt tildelt blant annet Aschehougprisen, Doblougprisen og Brages hederspris. Sommeren 2006 kåret Dagbladet novellesamlingen Thomas F's siste nedtegnelser til almenheten til den beste norske boken utgitt de siste 25 årene. Kjell Askildsens bøker er oversatt til over 20 språk, blant dem engelsk, tysk, fransk og italiensk.

Kjell Askildsen har også oversatt flere forfattere til norsk, blant annet Samuel Beckett, Bertolt Brecht, Hermann Broch, Hans Magnus Enzensberger, Eugene O´Neill og Peter Schneider.

Verk i utvalg:

Heretter følger jeg deg helt hjem. Noveller, 1953

Herr Leonhard Leonhard. Roman, 1955

Davids bror. Roman, 1957

Kulisser. Roman, 1966

Omgivelser. Roman, 1969

Kjœre, kjœre Oluf. Roman, 1974

Hverdag. Roman, 1976

Ingenting for ingenting. Noveller, 1982

Thomas F’s siste nedtegnelser til almenheten. Noveller, 1983

En plutselig frigjørende tanke. Noveller, 1987

Et stort øde landskap. Noveller, 1991

Hundene i Tessaloniki. Noveller, 1996

Samlede noveller. 1999

Alt som før. Noveller i utvalg, 2005

Kilde: Forlaget Oktober http://www.oktober.no
Foto: www.nrk.no

Innvandrarhistorie og mord i Midtvesten

Innvandrarkulturen i den amerikanske Midtvesten er i sentrum i Vidar Sundstøl sin fjerde roman. Den kom ut til strålande kritikkar frå ulike delar av pressa før jul.

Heidi Christoffersen

I Drømmenes land finn den norskætta og historieinteresserte politimannen Lance Hansen ein ung norsk gut brutalt drept ved Lake Superior. Ikke lenge etter kommer han på sporet av det han meiner må vere eit mord begått på nøyaktig same stad, men over hundre år tidlegare, og som involverer hans eiga slekt fra Halsnøy på Vestlandet.
Lokalhistorie- Hovudmotivet i romanen er ei krimgåte, men på mange måtar er det like mykje lokalhistorie. Handlinga foregår i den amerikanske Midtvesten, i det området der kona mi og eg budde ein periode, fortel Sundstøl som i likhet med Lance Hansen har ei sterk interesse for historie.
- Historie og tid opptar meg, og den dramatiske historia til innvandrarane i dette området fascinerer meg så voldsomt at eg ville skrive om det, fortel Sundstøl. - I Midtvesten lever ein i eit amerikansk miljø, men under overflata er det mykje norsk. Området blei jo som kjent befolka av mange skandinavar, ikkje minst nordmenn, på 18-1900-talet. Difor er også mange der som ennå hugsar besteforeldra frå Noreg.
Tilbake til Bø
- Mottakinga av boka var over all forventning, seier Sundstøl audmjukt om kritikarane som har framheva både person- og landskapsskildringane i romanen. - Landskapet i romanen er ikkje fjernt frå bygda i Telemark, fortel Sundstøl som sjølv kjem frå Drangedal. - Eg er vant til mykje natur, og glad i den. Drangedal er imidlertid forlatt til fordel for Bø og Breisås der Sundstøl har busett seg saman med den amerikanske kona si. - Eg har budd i Bø og Gvarv tidlegare, og det er kjempedeilig å bu her igjen, innrømmer Sundstøl, som understrekar at han ikkje seier det berre fordi han snakkar med Bø blad.
Ny bok til hausten
1987 gjekk han på forfattarstudiet ved Høgskulen. - Forfattarstudiet var viktig for sjølvkjensla mi, fortel Sundstøl. -Den blei riktignok grundig plukka av meg i åra etter, medgjer han. – Frå eg var ganske ung visste eg at eg ville bli forfattar, men eg kjente også at det ville ta tid. Debuten kom i 2005 og nå er Sundstøl i gang med roman nummer fem. – Det er del to i det eg har kalt Minnesota-trilogien. Planen er at den skal vere ferdig til hausten, fortel han.



Leonardos Øre gratulerer Vidar Sundstøl så mye med Rivertonprisen 2008.

Filosofikafè om økologi og økofilosofi

Dyp glede er tittelen på ei bok som har kome i desse dagar. Forfattaren er Per Ingvar Haukeland, Arne Næss sin mangeårige ven og samarbeidspartner.

Heidi Christoffersen

Det er ti år sidan den nå 96-årige filosofen Arne Næss og Per Ingvar Haukeland ga ut den populære boka, Livsfilosofi. Boka som ligg føre i år har tittelen Dyp glede - Med Arne Næss i dypøkologien, og inneheld eit utval av Arne Næss sine mange tekster om økosofi og djupøkologi.
Aktuell filosofi
- Arne Næss sin filosofi er meir aktuell enn nokon gong, og med boka ønskjer eg å gi ei enkel og tilgjengeleg innføring i tekstane og tankane hans. Mange i Norge kjenner Arne Næss som ein leiken spilloppmaker, medan han i utlandet først og fremst er kjent som djupøkologien sin far, fortel Haukeland, som blei kjent med Arne Næss etter at han kom heim med hovudfag i økofilosofi frå USA i 1990. Haukeland blei Næss sin assistent og samarbeidspartnar, og på Universitetet delte dei kontor i to år før Haukeland igjen dro til USA for å ta doktorgrad.
Meir enn overflateproblem
- Det er i djupøkologien at det meste av Næss sine filosofiske arbeider kjem saman, fortel Per Ingvar Haukeland. - Djupøkologien i motsetnad til den grunne økologiske retninga, søkjer å gå djupare inn i årsakene til, og verknadene av økokrisa, forklarer han vidare, og eksemplifiserar: Eit av tiltaka mot sur nedbør er kalking av vann, Med vannkalkinga blir vannet nøytralisert, men andre tiltak må til hvis ein vil bli kvitt sur nedbør. Ein må altså gripe fatt i dei djupareliggande årsakene.
Glede heller enn plikt
- At boka har fått tittelen ”Dyp glede” heng saman med at det er gjennomgåande i alt Arne skriv, seier Haukeland, som også minner om at Næss sitt avslutningsforedrag då han gjekk av som professor i 1969 også hadde den enkle tittelen ”Glede”. - Arne Næss ville gjere det han fann glede i, ikkje berre fungere, fortel Haukeland. - I det heile beskriver Arne ei djup glede over naturen, og ei djup glede over å leve i tråd med det han vil, djupast sett. Såleis fokuserer Næss meir på gleda enn på plikta over å gjere ting, og han meiner at gleda er den bærande krafta til endring, i for eksempel miljøspørsmål.
Fridom
- Istadenfor å tenkje at endring vil medføre forsaking og tap, kan endring i tråd med dei djupare verdiar medføre økt fridom og glede, noko som gavnar både ein sjølv og kloden. I så måte er Arne Næss i tråd med sitt ideal og førebilete, filosofen Baruch Spinoza, fortel Haukeland og er einig med Arne Næss i at økt levestandard ikkje nødvendigvis betyr auka livskvalitet, og at ein ikkje kan måle lykka i kva ein har, men korleis ein kjenner seg. - Arne har sagt at han er positiv på vegne av det 22. århundre. Han meiner der vil bli verre før det vert betre. Men han trur me vil innsjå at me må leve meir på lag med naturen, og både ta meir vare på den og kvarandre, avsluttar Per Ingvar Haukeland som opprinnelig kjem frå Kongsberg, men som har busett seg i Bø med kone, barn og bikkjer, og som til dagleg arbeider på Telemarkforsking og Høgskulen.


Torsdag 12. mars kl.19 er det filosofikafè på Kjernehuset.
Inngang kr. 50

Velkommen!